Ouderen en (alcohol)verslaving

Hoe ontwikkelt zich het alcoholgebruik bij ouderen? Wat zijn de risico’s en aandachtspunten bij de behandeling van verslaving aan middelen bij deze doelgroep, wat kan wel en wat niet met cognitieve gedragstherapie worden aangepakt? Op deze en andere vragen gaat het zojuist verschenen Addendum Ouderen en verslaving bij het CGT-protocol voor middelengebruik en gokken in.

Met de komst van het Handboek Cognitieve Gedragstherapie bij Middelengebruik en Gokken (Schippers, Smeerdijk & Merkx, Perspectief Uitgevers, tweede druk 2016) rees de vraag of er behoefte bestond aan een afzonderlijk protocol voor de doelgroep ouderen (55-plus), dan wel kon worden volstaan met een addendum bij de vier protocollen voor volwassenen. Dit in de wetenschap dat er meer signalen komen dat vooral het gebruik van alcohol bij steeds meer ouderen leidt tot gezondheids- en verslavingsproblemen.

Bij de landelijke werkgroep ouderen en alcohol binnen de verslavingszorg en in de stuurgroep Resultaten Scoren (opdrachtgever) leefde de overtuiging dat gekozen kon worden voor een addendum bij de bestaande groeps- en individuele protocollen voor volwassenen (bij Perspectief Uitgevers verkrijgbaar: Handleidingen 1, 2, 3 en 4: CGT bij middelengebruik en gokken), en dus niet voor een afzonderlijk protocol voor deze leeftijdsgroep.

Inhoud en verkrijgbaarheid

Het Addendum Ouderen en verslaving bij het CGT-protocol voor middelengebruik en gokken (omvang 16 pagina’s) bestaat uit de volgende onderdelen:

1 Inleiding

2 Prevalentie van verslaving bij ouderen: alcohol en andere middelen

3 Alcoholgebruik bij ouderen: early-onset en late-onset; babyboomers

4 Risico’s en aandachtspunten bij de behandeling: lichamelijk, psychisch en sociaal, cognitief

5 Voorbereiding van cognitieve gedragstherapie

6 Wat wel en wat niet binnen reguliere CGT:

– depressie en angststoornissen; traumatische ervaringen; eenzaamheid

– groepsdynamica; aandacht voor levensfaseproblematiek; aandacht voor sport en beweging

– andere parallelle behandelingen

Literatuur

Overzicht interactie alcohol en medicijnen

Auteur

Rob Bovens, verbonden aan Tranzo, Wetenschappelijk centrum voor zorg en welzijn, School of Behavioral Sciences van Tilburg University.

Geraadpleegde deskundigen

Julia van den Berg (Brijder/Parnassia); Dick van Etten (Arkin Basis GGZ); Roelof Risselada (VNN); Annie van der Kooij (GGZ Centraal); Daniëlle Schoonbrood (Arkin); Stan van de Ven (GGZ Breburg); Rob Kok (Brijder/Parnassia); Maaike Dijkstra (Parnassia/Bavogroep); Susanne Weingart (Trimbos-instituut); Henk-Willem Altena (Tactus)

Download hier het Addendum_Ouderen_en_verslaving